Oraindik ez duzu NFTrik?

 In Berrikuntza Teknologikoa eta Sistema Adimendunak, Blockchain

Sarrera hau beste hizkuntza hauetan dago eskuragarri: Español

Badirudi Non-Fungible-Tokens-tarren (NFTak) sukarra geratzeko iritsi dela.

RarePepe

Merkatu birtualaz ari bagara, berehala pentsatzen dugu kriptotxanponez eta, jakina, nonahiko Bitcoinez. Baina 2008an Ethereum sarean RarePepe (ikus erantsitako irudia) pertsonaiaren lehen NFTak sortu zirenetik, jokalari berri bat merkatu digitalean sartu zen. Une horretatik aurrera, gure zorro digitalean (wallet) dirua gordetzeaz gain, mota guztietako aktibo digitalak metatu ditzakegu: jabetza-dokumentuak, artelanak, bildumagarriak, edozer gauza izan daiteke tokenizatua eta NFT bihurtu.

Zer dira NFTak?

NFT bat zer den ulertzeko, lehenik eta behin, ondasun ez-suntsikor bat zer den ulertu behar da. Eta hori ondasun esklusiboa da, bakarra, beste inoren antzik ez duena. Dirua ez bezala, ondasun suntsikorra baita, suntsikorrak ez direnak ezin dira kontsumitu eta ezin dira ordezkatu. Ondasunaren adibide ez suntsikor bat artelana da: bakarra da, ez da agortzen erabiltzean eta ez dago bikoizturik. Bada, NFT bat identifikatzaile digital bakarra da, suntsikorra ez den ondasun horietako bati lotua.

NFT bakoitza Blockchain teknologiaren bidez enkriptatuta dago, eta horrek esan nahi du ziurtagiri digital ustelezin batek babesten duela. Horrela, benetakotasuna bermatzen da, hirugarren batek bere balioa edo harekin egiten diren transakzioak ziurtatu beharrik gabe. Hau sortzaileentzako salbamendu bat da, NFTn egiten dituzten sorkuntzek beren lanen erabilera desegokiari edo legez kanpokoari aurre egin diezaioketela ikusten baitute.

Zertarako balio dute?

Marka handiek badakite zer potentzial duten, eta dagoeneko ekin diote merkatu berri horretan sartzeko lanari. Beste askoren artean, Nikek, moda abatarretara eramaten du, Metaversoan zapatila esklusiboak merkaturatuz. Paris Saint Germain futbol taldeak bere idoloen bilduma birtualak eskaintzen dizkie bere zaleei. Eta Coca-Colak NFTen online enkanteak antolatu ditu, karitate-obretarako funtsak biltzeko.

Enpresa xumeagoak ere baliatu dira aplikazioez. Adibidez, osagaien trazabilitate ekologikoa ziurta dezaketen ziurtagiri tokenizatuak sortuz. Azken kontsumitzaileak azken produktuaren packagingean zuzenean ziurtagiriak kontsulta ditzake, QR kode baten bidez.

Kontsumitzaileen arteko merkatua ere ez da atzean geratzen (C2C ed0 consumer-to-consumer), NFTen merkatu digitalei (marketplaces) esker indartzen baita, non edonork sor eta truka baititzake token ez-suntsikorrak. Merkatu digital horietako bat, munduko NFTen marketplace handiena bezala iragartzen dena, OpenSea deitzen da, eta milioi 1 erabiltzaile baino gehiago ditu erregistratuta eta 121 milioi bisita hilean.

Paradigma aldaketa?

Bai. Izugarria.

Frida

Duela gutxi, inbertsore mexikar batek Frida Khaloren obra original bat erre zuen NFT bihurtzeko, obraren balioa handitzeko helburuarekin. Ekintza hori delitu gisa ikertzeaz gain, gizateriaren ondare bat suntsitzen baitu, zalantza asko sortzen ditu horrelako portaerek dakartzaten ondorio sozial eta etikoei buruz. Paradigma-aldaketaren beste ebidentzia bat da.

Zygmun Bauman soziologoak sortzen zuen “modernitate likidoak” ingurune aldakor eta dinamikoak sorrarazten ditu, eta horiek erantzun azkarrak eskatzen dituzte, erregulazioari dagokionez eta, jakina, gogoeta etiko eta filosofikoei dagokienez.

NFTek aukeren mundu bat zabaltzen dute, bai enpresei bai partikularrei, gardentasuna eta segurtasuna emanez, Blockchain teknologiari esker, baina ziurrenik oraindik icebergaren punta besterik ez dugu ikusten.

NFTak Hezkuntzan eta LH Euskadin

NFTen aplikazioa edozein sektoretara zabal daiteke, hezkuntzakoa barne.

Ikasleen egungo portafolio digitala ikaskuntza-karpeta bihurtuko da (learning wallet), eta bertan bildu ahal izango dituzte titulu guztiak. Horien egiazkotasuna Blockchain teknologiaren bidez babestuko da, eta, beraz, ez da beharrezkoa izango ikastetxeak diplomak baliozkotzea. Diplomak online egongo dira eskuragarri, eta nabarmen murriztuko dira egungo burokraziaren kostuak, baliozkotzeari eta ziurtapenari dagokienez.

Gainera, NFTek ikasgelan metodologia aktibo berriak aplikatzea bultza dezakete. Sarien tokenizazioari esker, ikaskuntza-prozesua gamifikatu egiten da, mundu digitalean denboraren ehuneko handi bat igarotzen duten ikasleengana hurbilduz.

Prestakuntzaren kudeaketaren ikuspegi berri hori enpresetara ere iristen da. Horren adibide da BBVA, bere langileei kriptomonetak esleitzen baitizkie egiten dituzten prestakuntzen arabera. Zorro digital horretan esleitutako baliabideen bidez, beren autoprestakuntzaren arduradun bihurtzen dira, eta beren beharretara gehien egokitzen diren ikastaroak hautatzen dituzte.

Euskadiko LHko berrikuntza-ekosisteman lanean ari gara jada NFTetan eta tokenizazioan, bai Tknikako Blockchaingo espezializazio-arlotik, bai LHko zentroek garatutako Sailburuordetzako zenbait proiektutatik. Ekintza horien helburu orokorra inplementazio-aukerak bilatzea da, gelako dinamikak hobetzeko eta ikasleen interesa sustatzeko. Hori guztia teknologia ezagutuz eta irakasleak prestatuz.

Argazkia Andrey Metelev-en Unsplash-n

Erlazionatutako proiektua

BLOCKCHAIN FP Euskadi