BAIC: ApplAI 2025
Sarrera hau beste hizkuntza hauetan dago eskuragarri: Español
Joan den maiatzaren 14an, ApplAI 2025 kongresuan izan nintzen, Euskalduna Jauregian (Bilbo). Topagune hori funtsezkoa da testuinguru errealetan aplikatutako adimen artifizialak planteatzen dituen aurrerapenak, erronkak eta aukerak ezagutzeko. Jarraian, jardunaldiaren alderdi garrantzitsuenen berri eman nahi dut, hitzaldi eta elkarrizketa inspiratzaileak izan baitzituen:
Erakundeen bultzada eta subiranotasun teknologikoa
Bizkaiko Foru Aldundiak iragarri zuen hub kuantiko bat jarriko zela abian berehala, gaur bertan argitaratuko dena, lurraldea teknologia kuantikoen erreferente bihurtzeko helburuarekin. Ekimen hau AA arduratsuaren estrategiarekin lerrokatuta dago, eta BAICren (Basque Artificial Intelligence Center) kode etikoan oinarritzen da, hasieratik bere prozesuetan integratuta.
Gainera, dagoeneko martxan zeuden hainbat erabilera-kasu partekatu ziren, egoitzetan eta hezkuntza-matrikulazioetan sartzeko aurreikuspen-eredu gisa, eta AA kudeaketa publikoan jada presente dagoela erakutsi zuten.
Pertsonak ardatz dituen AA aplikatua
Iñaki Suarezek, BAICren ordezkari gisa, nabarmendu zuen garrantzitsua dela adimen artifizial aplikatuaren alde egitea, benetako arazoak konpontzeko pentsatua, eta ez soilik garapen teknologiko isolatu gisa. Azpimarratu zuen benetako gizarte-inpaktua lortzen dela teknologia pertsonen eta gure erakundeen erronka zehatzen zerbitzura jartzen denean.
Baterako sorkuntzaren bidezko industria eta berrikuntza
Tom Schneider I+Gko zuzendari nagusiak, Machine Tools TRUMPFn, industria mekanikoa bere prozesuetan AA integratzen ari dela erakutsi zuen. Unibertsitate, zentro teknologiko eta nazioarteko sareekin batera sortzearen eta lankidetzan aritzearen garrantzia nabarmendu zuen. TRUMPFk AAko barne-komunitate bat sortu du, Fraunhofer edo HLRS bezalako erakundeekin lankidetzan aritzen da, eta AA bidaia kolektibotzat hartzen du, ez soilik teknikotzat.
Europako ekosistemak eta Latxa eredua
Agnes Lelek (appliedAI Institute for Europe) AI Use Case Platform aurkeztu zuen, Europan AAren erabilera-kasuen datu-base irekia. Plataforma horrek ekosistema kontinentala inspiratu, konektatu eta dinamizatu nahi du, konponbide zehatzak eta erreplikagarriak sustatuz.
Aldi berean, Latxa ereduari balioa eman zitzaion, hizkuntza-subiranotasuna eta subiranotasun teknologikoa sustatzen dituen euskarazko garapen propioa. Tokiko apustu horrek garrantzi berezia hartzen du Estatu Batuetako edo Txinako enpresen jabetzako eredu sortzaileekiko gero eta mendekotasun handiagoa dagoelako; izan ere, enpresa horien interesak, balioak eta gobernantza-egiturak ez dira beti tokiko testuinguruekin lerrokatzen.
EHUko irakasle Eneko Agirrek elkarrizketa batean parte hartu zuen Sampo Pyysalo Researcher in the TurkuNLP group and Research Fellow at the Department of Computing, University of Turku, Finland. Trukeak agerian utzi zuen Europako unibertsitateen arteko lankidetzaren garrantzia, bai eta ikerketaren, hezkuntzaren eta AAren benetako aplikazioaren arteko lotura hainbat eremutan indartzeko beharra ere.
Etika, erregulazioa eta talentua
Audenseko Maitane Valdecantosek Europar Batasuneko Adimen Artifizialaren Erregelamenduari (RIA) buruzko ikuspegi argia eman zuen. Arriskuen sailkapena eta edozein sistemaren diseinutik lege-ikuspegia txertatzeko beharra azaldu zituen. AA ez da soilik kontu tekniko bat: araudia, etika eta diziplina anitzeko zaintza ere behar ditu.
Irene Barrena IBMko Giza Baliabideen zuzendariak partekatu zuen nola integratu duten AA pertsonen kudeaketan, AskHR edo HiRo bezalako laguntzaile birtualen bidez. Azpimarratu zuen giza baliabideak ez daudela galdera berari 100 aldiz erantzuteko, baizik eta prestakuntza-programak diseinatzeko, ibilbideetan laguntzeko eta balio estrategikoa emateko. AAk zeregin errepikakorrak hartzen ditu bere gain; pertsonek, erabaki konplexuak.
ApplAI 2025 biltzarra aukera baliotsua izan zen benetako ekimenak zuzenean ezagutzeko, AA Europan hartzen ari den norabideari buruz hausnartzeko eta teknologia horien garapen etiko, erabilgarri eta kolaboratiboaren beharra sendotzeko. Gure bertaratzeak aukera eman zuen gure ezagutzen mapa eguneratzeko, gainerako erakundeekin behar bezala lerrokatuta gaudela egiaztatzeko, harreman garrantzitsuak ezartzeko eta gure proiektuetan ahalik eta lasterren sartuko ditugun ideiak ateratzeko.